5.3.3. Isı ve Sıcaklık Önerilen Süre: 5 ders saati
Konu/Kavramlar: Isı, sıcaklık, ısı alışverişi
5.3.3.1. Isı ve sıcaklık arasındaki temel farkları açıklar.
5.3.3.2. Sıcaklığı farklı olan sıvıların karıştırılması sonucu ısı alışverişi olduğuna yönelik deneyler yapar ve sonuçlarını yorumlar.
Bir maddenin diğer bir maddeye göre ne kadar sıcak veya ne kadar soğuk olduğunu gösteren büyüklük sıcaklık olarak adlandırılır. Sıcaklık termometre ile ölçülür.En çok kullanılan birimi, “derece selsiyus (°C)” tur. Ayrıca Fahrenheit, ve Kelvin gibi sıcaklık birimleri de vardır.
Sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye aktarılan enerjiye ısı denir. Isı kalorimetre kabı ile ölçülür. Birimi kalori ya da joule‘dür. Isı alan madde ısınır ve sıcaklığı artar, ısı veren madde soğur ve sıcaklığı azalır. Elimize aldığımız buz bizden ısı alır, sıcaklığımız düşer, buz ise ısı alır. Sıcaklığı 38°C ye çıkan bir çocuğa buz torbasıyla temas ettiğinde ısı vererek sıcaklığı düşecektir.
Not: Isı sıcak maddeden soğuk maddeye doğru hareket eder.
Birbirine temas eden maddelerin sıcaklıkları aynı ise ısı alış-verişi gerçekleşmez.
Maddeler taneciklerden oluşmuştur. Isı alan maddenin tanecikleri daha hızlı hareket etmeye başlar.
1. Isı bir enerjidir. Sıcaklık enerji değildir, ısının göstergesidir.
2. Isı kalorimetre kabı ile ölçülür. Sıcaklık termometre ile ölçülür.
3. Isının birimi joule (J) ve kalori (cal) dir. Sıcaklığın birimi santigrat derecedir (°C)
4. Isı maddeler arasında alınıp verilebilir. Sıcaklığın alış verişi olmaz.
5. Isı alan her maddenin sıcaklığı artmaz.(Hal değişiminde)Sıcaklığı artan madde ısı alıyor demektir.
1.Havanın sıcaklığını ölçeriz, ısısını ölçmeyiz.
2.Yanan mum elimizi yakacak kadar sıcaktır, fakat odamızı ısıtamaz.
3.Kalorifer peteği elimizi yakmayacak kadar sıcaktır, fakat odamızı ısıtabilir.
Sonuç: Isı ve sıcaklık farklı kavramlardır. Gündelik yaşamda kullanırken dikkatli olmayız.
